قالب آماده کارتن

قالب آماده کارتن یکی از محصولاتی است که در شغل قالب سازی که یکی از مشاغل مربوط با صنعت چاپ و بسته‌بندی است، تولید می شود. برای ساخت انواع کارتن لمینتی، کارتن میوه خشک، کارتن بسته بندی  پسته صادارتی و بسیاری دیگر از انواع کارتن و جعبه بسته بندی از طرح کارتن آماده استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم شما را با مراحل ساخت قالب آماده کارتن و قالب سازی دایکات و اجزا و ابزارهای مورد نیاز برای قالب سازی کارتن آماده آشنا کنیم.

قالب سازی جعبه و کارتن یا قالب آماده کارتن چیست؟

برای ساخت قالب آماده کارتن عملیاتی شامل قالب، تیغ زدن، برش، خط ‌تا و پرفراژ زدن بوسیله دستگاه دایکات و لترپرس انجام می گردد. معمولا برای بسته بندی، تولید جعبه، کارتن، انواع ست‌ اداری، بروشور و کاتالوگ با طرح های خاص از قالب سازی استفاده می شود.

 قالب سازی عمدتا به روش دستی و  دستگاه لیزری انجام می شود که در ادامه این مقاله به توضیح هر کدام از این روش ها می پردازیم.

در چاپخانه هایی که تجهیزات تولید جعبه های مقوایی سیستم چاپ افست یا فلکسو را دارند، برای تولید شکل های جعبه یا فولدر و حتی پاکت نامه، کارتن پستی از قالب های چوبی استفاده می کنند.

قالب آماده کارتن برای طرح های مختلفی مانند برش خاص کاغذ و مقوا و کارتن مانند کارتن و جعبه بسته بندی چای، کارتن هندوانه، کارتن آجیل و خشکبار، کارتن بسته بندی خرما در اندازه های گوناگونی طراحی و ساخته می شوند.

تجهیزات و ابزارهای ساخت قالب آماده کارتن

برای ساخت قالب آماده کارتن تجهیزات و ابزارهای خاصی به کار می رود که هر یک کار معینی را بر عهده دارند. در اینجا به تعدادی از این ابزار و کاربرد آن ها اشاره می کنیم.

1.تیغ مخصوص برش: انواع تیغ مخصوص برش برای قالب سازی روتاری و تخت که تیغه های دو پوند و سه پوند و چهار پوند به ارتفاع 23.8-30-32-50 می باشند.

2.تیغه مخصوص خط تا: این تیغه ها در دو نوع، دو پوند و سه پوند وجود دارد.

3.سمبه وپانچ: این ابزارها برای ایجاد نشان یا سوراخ کابرد دارند و در دو نوع فنر دار و تو پر و از نمره یک به بالا عرضه می شوند.

4.تیغ مخصوص پرفراژ و ایجاد کنگره

5.تخته چند لایه: نوع مسطح تخته چند لایه برای قالب تخت و تخته چند لایه نیمه گرد برای قالب سازی روتاری استفاده می شود.

6.سمبه ماتریس : این و سیله جهت خش دار کردن سطحی که قرار است با چسب متصل شود، کاربرد دارد.

7.اسفنج : این وسیله در ابعاد مختلف طبق سفارش مشتری از ا میلیمتر تا 32 میلیمتر در تهیه قالب استفاده می شود.

نحوه ساخت قالب کارتن آماده در قالب سازی

ساختار طرح قالب کارتن به دو بخش اصلی تقسیم می شود که در هر یک از بخش ها کارهای خاصی انجام می گیرد. در ادامه بخش ها و ابزارهای مهمی را که در مراحل مختلف ساخت کارتن آماده استفاده می شود توضیح می دهیم.

1.تخته چندلایه:

بخش اول  تخته چند لایه ای است که به عنوان سطح و زمینه اصلی قالب در نظر گرفته می شود و نگهدارنده سایر اجزا آن مانند تیغه، اسفنج، سنبه می باشد تعداد لایه های این تخته از چهار لایه بیشتر است و از نوع خاصی چوب ساخته می شود. در هنگام استفاده از دستگاه لترپرس تحت فشار است و  به دلیل تحمل فشار دائمی باید دارای استحکام بالایی باشد. بنابراین برای ساخت این قالب از چند لایه چوب چسبیده شده به هم استفاده می شود.

2.تیغه ها:

بخش دوم شامل تیغه های تیغه برش و تیغه اعمال “خط تا” است که این تیغه ها دو کار اصلی را انجام می دهند. تیغه نوع اول تیغه برش است که کار آن جدا کردن اضافه های مقوا یا صفحات کارتن است؛ و تیغه نوع دوم برای ایجاد خط تا به کار برده می شوند بطوری که این تیغه فشار معین و محدودی را به صفحات مقوا و ورق کارتن وارد می کند. در نتیجه اثر تیغه بر روی صفحات معلوم می شود ولی عمل برش انجام نمی شود. بنابراین وقتی بعد از عملیات چاپ برای انجام قالب زنی مقوا یا کاغذ بین قالب و صفحه فشار قرار می گیرند، مقوا توسط تیغه های برش بریده می شود.

3.سنبه زن:

بخش دیگری از ساخت قالب کارتن آماده استفاده از سنبه زن است که از آن برای خراشیدن صفحات نورد استفاده می شود. همچنین از این ابزار در آماده سازی لب چسب یعنی برای آماده کردن سطوحی که قرار است در زمان مونتاژ جعبه یا کارتن بوسیله چسب متصل شوند استفاده می شود. بخش زیر چسبانی همان قسمتی است که برای ایجاد خط ‌تا باید بین مقوا و سطح زیرین آن کمی برجستگی بوجود آید. بنابراین تیغه عمل کرده و برای فشار وارد به مقوا محلی برای ایجاد خم بوجود می آید.

4.نقشه یا الگو گسترده:

طرح گسترده جعبه یا کارتن آماده شامل طرح تیغ های برش و تیغ خط تا و محل یا محل های چسب زنی است. ساخت قالب کارتن آماده در قالب سازی کارتن بوسیله الگو برداری از گسترده سایر طرح جعبه یا اقلام چاپی انجام می شود. دقت کنید که ساخت قالب کارتن آماده مانند ساخت هر وسیله دیگری نیاز به نقشه و الگو دارد که در اینجا گسترده یا طرح تیغ مربوط به طرح اصلی همان الگو می باشد. در این طرح قالب کارتن محل برش ، خط تا و محل یا محل های چسب زنی مشخص شده است؛ زیرا همانند نقشه یک ساختمان، در این گسترده قالب جعبه و یا کارتن باید همه جزئیات نشان داده شوند.

قبل از اقدام به تولید قالب سازی می توان از روش های پیشرفت ساخت قالب آماده کارتن استفاده کرد. این کار توسط نرم افزارهای سه بعدی انجام می شود که در آن ها تمام مراحل و نتیجه نهایی یعنی همان شکل کامل طرح کارتن آماده بصورت مجازی نمایش داده می شود. با استفاده از این روش می توان اشکالات و نواقص کار را مشخص کرده و پس از رفع تمام مشکلات، کار تولید قالب آماده کارتن را شروع کرد.

یک متخصص طراحی باید نقشه جعبه و کارتن آماده را طراحی کند و بعد از اتمام طرح اولیه باید کارشناس قالب سازی آن طرح را به به زبان فنی به  نقشه تبدیل نماید.

5.پوشال گیری:

طراحی و قالب سازی کارتن و جعبه بسته‌بندی  یکی از مراحل مهم پیش از تولید کارتن بسته بندی محصول است؛ زیرا در زیبایی ، استحکام بسته‌بندی و کاهش هدر رفت در هنگام تولید تاثیر زیادی دارد.

پس از تیغ خوردن کار از روی الگو یا گسترده جعبه، قالب آماده کارتن  وارد قسمت پوشال گیری می شود که به سه صورت دستی، آنلاین و ماشینی انجام می شود. در پوشال گیری بخش های اضافی از طرح اصلی و قسمت اضافه در کناره کارتن جدا می گردند.

معرفی دو روش مهم برای ساخت قالب آماده کارتن

همانطور که بیان شد برای ساخت قالب دو روش اصلی شامل روش دستی و روش قالب سازی با لیزر وجود دارد.

قالب سازی کارتن آماده با روش سنتی یا دستی

در این روش ابتدا نقشه قالب یا گسترده قالب جعبه و کارتن را چاپ کرده و آن را روی تخته مخصوص می چسبانند. در مرحله بعد برای برش خطوط مربوط به محل قرار گرفتن تیغه ها از اره مویی دستی یا اره مویی های صنعتی بزرگ استفاده می کنند. مرحله برش از روی قالب گسترده بسیار وقت گیر بوده و احتمال خطای بیشتری در این مرحله وجود دارد.

قالب سازی کارتن آماده با برش لیزری

گفتیم که برش طرح قالب آماده کارتن از روی نقشه گسترده کارتن دارای خطای زیاد و بسیار وقت گیر می باشد؛ که این مشکل در روش قالب سازی با برش لیزری بسیار راحت انجام می گیرد. در روش برش با لیزر، دستگاه های پیشرفته لیزری که دارای سرعت و دقت بالایی هستند جایگزین روش دستی شده اند. با استفاده از برش لیزری می تواند گوشه و خم هایی را پیدا کرد که در روش دستی امکان پذیر نبوده است. همچنین دستیابی به این گوشه و خم ها باعث ایجاد برش های دقیق تر می شوند.

 در مرحله بعد بعد از انجام برش و آماده سازی تخته مخصوص باید طبق نقشه گسترده، تیغه ها آماده شوند. زیرا تیغه ها به شکل رول بوده و به مقدار مورد نیاز برش خورده باید خم شوند و روی تخته در محل مشخص قرار داده شوند.

 معایب روش قالب سازی با لیزر و دستی کارتن آماده چیست؟

در روش دستی برش و خم کردن این تیغه ها به وسیله  ابزار های معمولی  انجام می شد که زمان زیادی نیاز داشت و نیز دقت و ظرافت لازم را نداشت. همچنین در هر دو روش تولید قالب آماده کارتن، دستی یا روش قالب سازی با لیزر مرحله نهایی که شامل جاسازی و قرار دادن تیغه ها در شیارهای ایجاد شده بر روی تخته است، با دست انجام می شود. اما با پیشرفت تکنولوژی در صنعت کارتن سازی و جعبه سازی دستگاه هایی ساخته شده اند که می توان نقشه مربوط به طرح را به صورت دیجیتالی (کامپیوتری) به دستگاه وارد کرد تا دستگاه برش ها و خم های لازم را با دقت بسیار بالا تولید نماید.

 عوامل موثر روی قیمت ساخت قالب آماده کارتن

عوامل مختلفی بر روی تعیین قیمت ساخت قالب آماده کارتن تاثیر دارند که بهتر است قبل از سفارش قالب کارتن با آن آشنا باشید:

• ابعاد قطعه
• پیچیدگی قطعه (کشویی ها- پران کج ها- گیربکس و …)
• نوع فولاد استفاده شده(MO40-2312-718- …)
• نحوه ساخت قالب به صورت اجزا (اینسرتی)
• نوع کیفیت سطح (پولیش- چرم کاری- …)
• عملیات حرارتی(سخت کاری- نیتراته-…)
• کیفیت ساخت
• تعداد کویتی
• تیراژ قطعه تولیدی
• نوع سیستم راه گاهی (سرد یا گرم)
• نحوه طراحی محصول و قالب

قالب سازی دایکات چیست؟

در اصطلاح لغوی دایکات به معنی برش و بطور کلی یعنی ایجاد طرح و شکل خاص با استفاده از قالب به همراه تیغ و خط تا می باشد. فرآیند دایکاتینگ (die cutting) در ابتدا فقط در حوزه صنعت تولید کفش استفاده می شد ولی بعدها به علت کارایی خوب آن در دیگر صنایع مانند صنعت چاپ و صنعت کارتن سازی نیز به کار برده شد. یکی از انواع کارتن ها، کارتن دایکات است که امروزه برای ساخت کارتن و جعبه بسته بندی محصولات مانند بسته بندی چای ، کارتن بسته بندی زرشک، کارتن بسته بندی سفید استفاده می شود.

پس از چاپ کارتن بسته بندی محصول از فرآیند دایکاتینگ برای ایجاد طرح‌ های مدنظر توسط قالب بر روی محصولات چاپی و بسته‌بندی مانند کارتن لمینتی استفاده می شود. از قالب جعبه و کارتن آماده برای تبدیل کاغذ و مقوا به پوشه، جعبه، کارتن و لیبل استفاده می شود که در آن با استفاده از برش قالبی بخش‌ های موردنظر را از قالب اصلی جدا می‌ کنند؛ به این کار دایکات گفته می شود.

در روش قالب سازی دایکات، تیغه هایی بر روی صفحه ای چوبی قرار دارند که به عنوان یک قالب کار برش و خم کردن را انجام می دهند. این قالب برای تولید قالب آماده کارتن مقوایی باید بر روی دستگاه مخصوص بسته شود که در نتیجه فشار دستگاه بر روی مقوا عملیات برش، فرم‌دهی و تاشدگی اجرا می شوند.

جمع بندی

در حال حاضر یکی از نیازهای اجتناب ناپذیر هر جامعه ای صنعت کارتن سازی و تولید انواع کارتن های بسته بندی مانند جعبه بسته بندی مواد غذایی، کارتن دارویی، کارتن بسته بندی میوه صادارتی و سایر کارتن های بسته بندی محصولات  می باشد. هر تولید کننده ای برای محافظت از محصولات خود و فروش بیشتر و دادن ارزش به محصول خود باید از کارتن و جعبه بسته بندی استفاده کند.  بنابراین تمامی صنایع و کارخانجات برای سامان دادن به فرآیند پکیجینگ و بسته بندی محصولات خود سفارش قالب جعبه و کارتن آماده، سفارش جعبه مقوایی، سفارش قالب آماده کارتن و سفارش کارتن بسته بندی را جزو اولویت های خود قرار داده اند.

صنعت کارتن سازی وابسته به صنعت قالب سازی است و در نهایت صنعت بسته بندی محصولات وابستگی انکارناپذیری به این دو صنعت دارد. در این مقاله مراحل قالب سازی با لیزر و قالب سازی دستی را بیان کردیم و همچنین به فاکتورهای تعیین کننده قیمت ساخت قالب اماده کارتن اشاره نمودیم. شما میتوانید برای سفارش طراحی کارتن و انواع جعبه بسته بدی به سایت گلبرگ دیزاین و یا کارتن سازی در هشتگرد مراجعه کنید.